Wszyscy wiemy, jak ważne jest zdrowe odżywianie.
Jednak czasem bywa trudne do wprowadzenia w życie, ze względu na mnogość wysoko przetworzonej żywności, dostęp do szybkich, gotowych posiłków lub po prostu zamiłowanie do słodkości.
Szczególnie problematyczne wydaje się utrzymanie w diecie zdrowych proporcji w przypadku żywienia dzieci. Najmłodsi uwielbiają słodki smak, ponieważ to właśnie te kubki smakowe kształtują się jako pierwsze. Poza tym intuicyjnie jest to dla nich sposób na szybkie dostarczenie sobie energii. Jednak cukier i sól nie powinny się pojawiać w posiłkach lub przekąskach dzieci, a dorośli także bardzo często spożywają za dużo tych składników.
Co badania mówią o nawykach żywieniowych naszych przedszkolaków?
W badaniach wykazano, że polskie przedszkolaki spożywają za dużo soli, cukru, tłuszczu (szczególnie odzwierzęcego) oraz mają niedobory potasu, wapnia oraz witamin (C, E, D, folianów). Niestety może być to wynik żywienia wysokoprzetworzoną, łatwo dostępną żywnością np. drożdżówki, białe pieczywo, batoniki, lody, herbatniki, ale także zbyt małą ilością warzyw w stosunku do mięsa, czy zbóż.
Zwiększenie ilości jedzonych warzyw dostarczy witaminy i mikroelementy oraz zmniejszy kaloryczność spożywanych potraw. Pomoże także wyregulować częstotliwość posiłków, ponieważ warzywa sycą na krótszy czas oraz nie powodują takiego obciążenia jak tłuste mięsne i pszenne potrawy. Warto przemycać w posiłkach więcej warzyw, ponieważ owoce znacznie łatwiej wprowadzić do menu ze względu na ich słodycz. Warzywa są mniej lubiane zarówno przez dzieci, jak i dorosłych, dlatego powinniśmy skupić większą uwagę na ich dostarczanie w diecie.
Nie ograniczajmy zmiany żywienia tylko do dzieci, bowiem takie działanie może mieć niską skuteczność. Dzieci widząc, że my nie jemy tak samo, mogą się częściej buntować przed wprowadzaniem nieznanych lub mniej lubianych potraw. Poza tym budowanie zdrowych nawyków nie tylko wesprze nasze dziecko w rozwoju fizycznym oraz psychicznym, ale także poprawi nasze zdrowie, samopoczucie oraz przyszłą kondycję.
Jest to praca, która procentuje w późniejszych latach i na szczęście szybko wchodzi w nawyk. Jeśli przyzwyczaimy się do mniejszej ilości soli i cukru, posiłki z ich dużą zawartością będą dla nas intensywniejsze w smaku i mogą nam mniej smakować.
Co możemy zrobić, aby nasze posiłki były zdrowsze?
Przede wszystkim szukać zdrowszych zamienników oraz planować posiłki. Głodni – nie jesteśmy sobą ;). Mózg podpowiada nam szybką dawkę energii w postaci słodkich produktów. Dlatego ważne jest jedzenie śniadania, które długo będzie wypełniać żołądek. Jedzenie słodkich śniadań może być pułapką zarówno dla dzieci, jak i rodziców. Takie śniadania szybko dostarczają potrzebnej energii, ale jednocześnie nie sycą na długo. Oprócz tego – jeśli kolejne posiłki nie są słodkie, to mogą być nieatrakcyjne dla dziecka i ono nie chętnie sięgnie po warzywa.
Nie ukrywajmy – tak samo, jak nam smakują fast foody i słodycze, tak naszym dzieciom mogą nawet tym bardziej. Takie jedzenie, które dostarcza mnóstwa tłuszczu, soli i cukru jest perfekcyjnym posiłkiem z punktu widzenia naszego mózgu. Niestety on jest nastawiony na inne warunki, niż obecne życie człowieka i nie jest najlepszym doradcą żywieniowym. Intuicyjnie jest nastawiony na szybki zastrzyk energii i mikroelementów, ale w dzisiejszych czasach nie jest to nam potrzebne. Warto unikać tego typu produktów na co dzień, szczególnie gdy inne posiłki stają się przy nich nieatrakcyjne w oczach dziecka. W codziennym żywieniu zdecydowanie lepiej sprawdzą się regularne posiłki z wysoką ilością witamin i mikroelementów.
Jak zachęcić dziecko do jedzenia warzyw i owoców? Pokaż mu, dlaczego warto je jeść!
W kartach pracy znajdziesz ćwiczenia, które pomogą mu zrozumieć, jak witaminy działają na jego organizm i gdzie może je znaleźć.
Prawie 30 stron ćwiczeń, przepisów, labiryntów oraz zadań, które pomogą Wam zbudować zdrowe nawyki żywieniowe.
Zbilansowane posiłki dla przedszkolaków (i nie tylko) powinny zawierać około 50% porcji samych warzyw.
Dlatego wszelkie warzywa na parze, sałatki, warzywa pieczone, surowe w różnych wariacjach powinny znajdować się w praktycznie każdym posiłku.
Ze względu na wysokie spożycie soli wśród Polaków należy unikać samodzielnego dosalania posiłków oraz używania ketchupów i majonezu. Zamiast tego można sięgnąć po jogurt i doprawić go przyprawami (bez soli), albo przecier pomidorowy i samodzielnie przyprawić.
Choć wiemy, jak bardzo dzieci uwielbiają frytki, ziemniaki jako pełnowartościowe warzywo powinny być podawane w formie gotowanej lub pieczonej, rzadziej smażonej. Możemy zamienić je na cukinię, marchewkę, aby urozmaicić dietę naszego przedszkolaka.
Zamiast wód smakowych, soków i napojów sięgajmy po czystą wodę, herbatę parzoną na zimno i ciepło lub lemoniady z owoców bez dodatku cukru.
Zaangażuj dziecko w gotowanie i zakupy
Wszyscy lubimy mieć poczucie sprawczości i nie inaczej jest z dziećmi. Jeśli przygotujemy posiłek razem z naszą pociechą, nie tylko wzmocnimy między nami relację, ale także zapoznamy ją z tym co znajdzie się na talerzu. Warto także pozwolić wybrać dziecku co ma się znaleźć w przygotowywanym posiłku np. pytając się czy woli pomidora, czy ogórka.
Często także zarówno konsystencja, jak i kolor posiłku może mieć wpływ na atrakcyjność dania. Jeśli kalarepa w paski w dipie jogurtowym będzie smaczniejsza niż starta z dodatkiem oleju to dlaczego by nie spróbować? Zarówno dzieci, jak i dorośli mają różne preferencje i warto poszukiwać tych ulubionych.
A może koktajl lub smoothie?
Przygotowywanie zdrowych posiłków kojarzy nam się z masą pracy, ale na szczęście jest to tylko pozorne. Koktajle owocowo-jogurtowe mogą być świetną alternatywą dla płatków śniadaniowych, a smoothie warzywno-owocowe pyszną przekąską w ciągu dnia. Szukajcie nowych smaków łącząc ze sobą różne produkty:
- orzechy z mlekiem bananem (źródło potasu) będą bardzo sycące i energetyczne
- nasiona słonecznika, płatki owsiane z brzoskwiniami i jogurtem będą słodką i sycącą na długo przekąską lub kolacją (jeśli płatków owsianych będzie więcej niż brzoskwini)
- jabłka i pomarańcze można z powodzeniem łączyć z warzywami np. z marchewką lub pomidorem i najlepiej sprawdzą się w sokach
- jeśli nie przekonuje cię szpinak (witaj w klubie ;)) i jarmuż to może dynia (upieczona), awokado, ugotowany brokuł?
Takie płynne przekąski powinny być smaczne i jeśli jakieś składniki nie łączą się ze sobą w smakowity dla nas sposób to nie powinniśmy się do nich zmuszać, tylko znaleźć lepszy przepis.
Więcej cennych rad i informacji znajdziecie w tej książce: Rekomendacje dla realizatorów żywienia z zakresu zasad prawidłowego żywienia w przedszkolach
Na koniec karta pracy z nową Piramidą żywienia i aktywności fizycznej.
Zachęcamy Was do pobrania darmowej Piramidy, która zawiera ikony do samodzielnego wklejenia w szablon. Przygotowaliśmy te pomoce dydaktyczne, aby dać Wam przestrzeń do poruszenia tego tematu, uzupełnienia swojej wiedzy oraz okazji do zapoznania Waszych przedszkolaków z prawidłowymi nawykami. Gorąco zachęcamy, aby podczas wypełniania karty pracy skorzystać z obszernych źródeł wiedzy, na przykład NCEZ i ich materiałów (piramida zdrowia). Znajdziecie tam zasady nie tylko zdrowego żywienia, ale też rytmu dnia i aktywności fizycznej.

To jest wizualizacja naszej piramidy, ale do wydrukowania są kontury, które nie marnują tuszu.
Piramida jest do samodzielnego wypełnienia ikonami żywności i postaci. Należy je wyciąć oraz pokolorować, a potem wkleić w odpowiednie miejsca.
Jak zachęcić dziecko do jedzenia warzyw i owoców? Pokaż mu dlaczego warto je jeść!
W kartach pracy znajdziesz ćwiczenia, które pomogą mu zrozumieć jak witaminy działają na jego organizm i gdzie może je znaleźć.
Prawie 30 stron ćwiczeń, przepisów, labiryntów oraz zadań, które pomogą Wam zbudować zdrowe nawyki żywieniowe.